Chắc có lẽ trong chúng ta không ai có thể quên được hình ảnh những bông hoa xoan gắn liền với những năm tháng tuổi thơ. Chúng không sang trọng, quý phái, không rực rỡ cao quý những có thể làm lay động trái tim của bao người. Bạn hãy cùng tôi tìm về tuổi ấu thơ nơi có những con đường làng ngập cánh hoa xoan để hiểu về ý nghĩa chứa ẩn trong những cánh hoa nhỏ bé này.
Nguồn gốc và đặc điểm của hoa xoan
Hoa xoan có tên gọi khác là sầu đông, hoa thần đâu. Có lẽ bởi vì mùa đông cây hoa xoan trơ trụi với những cành khẳng khiu nhưng khi cơn mưa xuân rơi xuống thì hoa xoan lại nở nhanh chóng, dày đặc.
Hoa xoan với tên gọi khoa học là Melia azedarach được xuất phát từ Ấn Độ, niền nam Trung Quốc và Australia. Hoa đã được du nhập vào Việt Nam trog nhiều năm về trước và được phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam nhờ những đặc tính hạt rơi xuống và mọc lên một cách tự nhiên., hoặc được người dân đào lên trồng ngoài ngõ, bờ ao hay góc ruộng, ven đường đi.
Hoa xoan không có đặc điểm gì nổi bật cũng không phải là loài hoa quý nhưng hoa xoan luôn xuất hiện tại mọi vùng quê bởi cây xoan có tác dụng làm gỗ, và đã có rất nhiều sản phẩm được làm từ gỗ xoan.
Hoa xoa nở thành từng chùm, cánh mỏng màu trắng điểm thêm màu tím
Cây xoan và hoa xoan có đặc điểm:
+ Đây là một loại cây thân gỗ, lâu năm. Cây trưởng thành cao tầm 7-15m
+ Hoa có 5 cánh màu trắng lẫn tím, mọc thành từng chùm đẹp, có mùi hương thoang thoảng
+ Quả thuộc quả hạch, kích thước tầm viên bi, khi chín màu vàng, ít khi rụng, mặc dù khô nhưng vẫn đọng lại trên cây
+ Lá dài từ 10 – 156cm, nằm so le nhau, có màu xanh đậm ở trên mặt và nhạt ở mặt dưới, mép hình răng cưa
+ là loại thực vật thường nở hoa vào tháng 8 hàng năm
Công dụng của hoa xoan trong cuộc sống của chúng ta
Những bông hoa trắng xen lẫn tím đã tô thêm cái vẻ đẹp yêu kiều, diễm lệ của những con phố, hòa vào vẻ đẹp chung của bầu trời. Đây cũng là điểm vui chơi của trẻ em hay cũng có thể sử dụng làm phông nền cho những bộ ảnh cưới hay ảnh thời trang độc đáo.
Hoa xoan không chỉ giúp chúng ta thanh tĩnh tâm hồn, nhớ lại tuổi thơ tươi đẹp của chúng ta mà những bông hoa xoan nhỏ bé, xinh xắn lại dịu dàng , thanh thoát càng làm cho chúng ta tự tại hay thả hồn vào cuộc sống hơn.
Mỗi loài hoa đều có những vẻ đẹp khác nhau, hoa xoan cũng vậy. Đó là loài hoa của tâm hồn trẻ thơ, là cảm xúc của nỗi nhớ nhung, của tuổi thơ tươi đẹp của mỗi người. Nếu phải so sánh với các loài hoa khác, hoa xoan cũng tỏa hương và coc vẻ đẹp dịu dàng không kém.
Ý nghĩa của hoa xoan trong cuộc sống
Khi hoa xoan nở tím khắp cả con đường quê hay những bờ ao, khu vườn nhà nào đó tức là báo hiệu tháng 3 đã về
“Tháng 3 về xuân dần hơn một nửa
Ngõ nhà mình tim tím những nhành xoan”
Hoa xoan là một loài hoa dẫn dã, quen thuộc của làng quê Việt Nam. Xoan không phải là một loài hoa đẹp nhưng nó lại là biểu tượng của tuổi thơ, khiến người ta lâng lâng cảm xúc khi nhớ về những ngày thơ bé. Ngày ấy hoa xoan khắp cả một vùng quê, ngày ấy còn bé lấy hoa xoan làm vòng hoa đội đầu, ngày ấy cầm chùm hoa xoan tí xíu ấy rồi lại vui vẻ cả ngày, ngày ấy nhận chùm hoa xoan từ tay người mình thích…. ngày ấy với rất nhiều ngày ấy nữa, hoa xoan đã trở thành một miền ký ức tuổi thơ không thể nào quên trong mỗi chúng ta.
Hoa xoan được trồng nhiều ở những vùng quê phía Bắc Việt Nam
Đặc biệt với những con người xa quê, nhìn thấy hoa xoan nở trog lòng lại náo nức nhớ tới mảnh đất bình dị quê mình. Cứ thế nó gợi lê trong lòng mỗi người ta bao cảm xúc hỗn độn: có vui, có buồn, có nhớ, có thương… Xoan cũng có mặt tại nhiều nơi trên thế giới nhưng có lẽ xoan tại Việt Nam vẫn mang những nét riêng biệt, không thể lẫn với hoa xoan ở bất kỳ nơi nào khác. Có lẽ là bởi vì nó đang mang hơi thở của con người Việt, mảnh đất Việt.
Xoan chẳng khoe sắc lại khoắc lên mình cái màu tím ảm đạm nhưng mang theo nỗi nhớ của con người, kéo theo cả một bầu trời tâm trạng. Xoan cũng chẳng tỏa hương đặc sắc nhưng cái mùi hương đặc trưng ấy lại theo người ta vào tận giấc ngủ để rồi cứ nhớ mãi về loài hoa khôn nguôi.
Cách chăm sóc cây xoan để có hoa đẹp
Cây hoa xoan là loại cây rất dễ trồng với khả năng thích nghi và sinh trưởng nhanh. Tuy nhiên để đảm bảo cây phát triển tốt nhất thì cần chú ý tới quá trình chăm sóc. Khi cây còn nhỏ cần tưới nước đầy đủ cho cây nhất là vào mùa khô, làm cỏ, xới đất để hạn ché cỏ dại. Bón phân và kết hợp cắt tỉa cành khi cây được 1 -3 năm tuổi. Loại cây này thường bị sâu đục phá từ vết xước ngoài da, nếu cây bị bệnh nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phù hợp.
Bạn có thể chăm sóc một cây xoan đẹp trong khuôn viên nhà mình với những lưu ý vô cùng đơn giản dưới đây:
+ Nên chăm cây con trong bầu lừ lúc gieo, sau đó mới chuyển ra đất trồng.
+ Khi cây còn nhỏ thì cần tưới nướ 2 ngày/lần, bón phân thường xuyên 2-3 tháng một lần để cây duy trì tốc độ tăng trưởng, sau khi cây đủ độ khỏe và tự thân cung cấp chất dinh dưỡng thì có thể giảm tần suất tưới nước xuống còn 1 tuần 1 lần. Chăm bón phân vào 1 tháng trước khi cây phát hoa.
+ Phải sử dụng các loại thuốc an toàn khi phòng chống sâu bệnh, thuốc trừ sâu sinh học và kết hợp cắt tỉa bứt cành cây khi cây còn nhỏ để cây có sức phát triển và tăng trưởng về chiều cao.
Vẻ đẹp của hoa xoan
Vẻ đẹp của những con phố trải đầy hoa xoan tím
Không thể phủ nhận, những con phố trải dài hoa xoan đều rất sặc sỡ, thu hút không kém những loài hoa khác. Những bông hoa xoan trắng xen lẫn tím đã tô thêm nét đẹp yêu kiều, diễm lệ của những con phố, hòa vào vẻ ddpj chung của bầu trời. Đây cũng ;là những điểm vui chơi của trẻ em hay cũng có thể được sử dụng làm phông nền chụp ảnh cho một cặp đôi nào đó
Mỗi độ tháng 3 khắp các con phố tràn ngập ánh hoa xoan
.
Mùi hương nhẹ nhàng, thoang thoảng của hoa xoan như đưa con người chìm đăm trong vẻ đẹp của nó. Ngắm nhìn hoa xoan rơi và thả hồn mình theo những chùm hoa li ti sẽ khiến tâm hồn chúng ta tĩnh lặng hơn, bỏ qua tất cả những ồn ào, xô bồ trong cuộc sống. Bơi vậy những con phố trải dài hoa xoan còn được coi l;à mảnh ghép của tâm hồn, nơi để bạn suy tư, để bạn sống thật với cảm xúc của chính mình
Vẻ đẹp của hoa xoa trong thơ ca
Giờ đây, mồi khi bắt gặp ở đâu đó những màu tím của hoa xoan là tôi lại nhớ tới ngôi nhà xưa yêu dấu của mình, như đã thấy tuổi thơ trong trẻo dưới vòm lá xanh với những chùm xoan tím. Hoa xoan đẹp một cách lạ kỳ và cái đẹp ấy đã được biết bao nhà văn đưa vào những dòng cảm xúc của mình
Nguyễn Bính viết: ” Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay. Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy”. …. Sắc tím hoa xoan gợi về một mùa sinh sôi, với những diệu kỳ của cuộc sống, thức dậy nỗi nhớ về những kỷ niệm thời xa vắng
Chả phải chỉ có Nguyễn Bính mà nhân gian còn có bao nhiêu tao nhân mặc khách đã rung động trước sắc tím hoa xoan để thả hồn vào những câu thơ, những bức tranh, lưu lại cuộc đời tơ vương mãi không thôi
Thơ Nguyễn Trãi cũng thấy thấp thoáng hoa xoan:
“Trong tiếng cuốc kêu xuân đã muộn
Đầy xuân mưa bụi nở hoa xoan”
Trong “Thương nhớ mười hai”, nhà văn Vũ Bằng cũng dành cho cây hoa xoan mà ông gọi là cây “sầu đông” những dòng đầy cảm mến, tôn vinh.
Nhà thơ Chế Lan Viên cũng đã từng thốt lên
” Tháng ba nở trắng hoa xoan
Sáng ra mặt đất lan toàn mùi hương…”
Hoa xoan mang vẻ đẹp tự nhiên, thuần khiết, mộc mạc và dung dị như người quê, như hồn quê. Hoa xoaan phả vào trong không gian mênh mông làng quê một mùi hương thoang thoảng, dịu dịu, nhè nhẹ. Hoa xoan mang một vẻ đẹp man mác như gợi một điều gì đó đã xa. Một loài hoa ai cũng muốn nhớ về
