Hoa Iris là pháp danh khoa học của hoa diên vĩ, là một loại hoa có vẻ đẹp rất được ưa chuộng. được trồng khá phổ biến tại vườn nhà, vườn bách thảo nhiều nước trên thế giới. Iris là tên được đặt theo vị nữ thần Hy Lạp cầu vồng Iris, vì có nhiều loài, mỗi loài diên vĩ có một màu sắc riêng biệt. Ngoài vẻ đẹp rực rỡ thì hoa diên vĩ ( gọi tắt là DV) được xem là một loài hoa thiêng, có khả năng chữa bệnh và được dùng làm thuốc từ thời xa xưa.
Hoa diên vĩ được trồng ở nhiều nơi
Khi nhắc tới hoa Iris thì chúng ta hầu như thấy đây là một loài hoa rất xa lạ, nhưng đối với những người yêu hoa, am hiểu về hoa hoặc có đam mê nghệ thuật cây ảnh thì Iris – không phải là một cái tên xa lạ
1. Nguồn gốc, đặc điểm của hoa diên vĩ
Hoa diên vĩ là loại thực vật thuộc chi diên vĩ cùng với hoa lay ơn nó có tên gọi DV theo tên gị của bộ chi, đây là loài cây lưu niên có thân thảo vươn cao, lá hình lưỡi kiếm và những đóa hoa to nhiều màu sắc với ba cánh và ba đài hoa rủ xuống, có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải và phía Nam Châu âu, tuy nhiên nó cũng từng được thấy ở sa mạc, đầm lầy hay cả miền Bắc cực Siberia lạnh giá, nhiều nhất vẫn là ở các cùng khí hậu ôn hòa.
Hoa diên vĩ được coi là một trong những loài hoa hấp dẫn nhất hiện nay màu sắc sặc sỡ, nhiều loại màu sắc khác nhau, hình dáng ấn tượng và độc đáo.
DV thường nở khi chuẩn bị kết thúc mùa hè và bắt đầu vào mùa thu, khí hậu mát mẻ và vô cùng thuận lợi cho loài cây hoa này phát triển.
màu sắc của hoa dien vĩ vô cùng sặc sỡ
2. Ý nghĩa của hoa diên vĩ
Ý nghĩa hoa Diên Vĩ được xem là loài hoa mang tới sự may mắn ,Nghĩa hoa là những tín hiệu tốt lành và cả niềm hi vọng. Ba cánh hoa diên vĩ là biểu tượng của của lòng trung thành, sự khôn ngoan và dũng cảm. Ngoài ra đây cũng là loài hoa biểu tượng cho ngọn lửa của sự đam mê và nhiệt huyết.
Trong quá khứ, hình ảnh những bông hoa này đã được người Ai Cập khắc lên trán của tượng nhân sư và vương trượng của nhà vua để biểu trưng cho sức mạnh và quyền lực tối cao.
Còn ở Châu Âu, hoa diên vĩ được xem là biểu tượng của sức manh, sự cao quý, uy quyền và sự toàn bích, ánh sáng và cuộc sống. Vì vậy, hình ảnh cách điệu của loại cây này xuất hiện ở khắp nơi từ trên áo choàn, mũ của nhà vưa, các thành viên trong gia đình hoàng gia và được thêu trên những lá cờ.
Từ thế kỷ 13 hoa diên vĩ chính thức trở thành biểu tượng hoàng gia của nước Pháp và được gọi với cái tên Fleur -de-lis
Mỗi quốc gia khác nhau thì hoa diên vĩ cũng mang những ý nghĩa khác nhau, mỗi màu hoa diên vĩ cũng có tầng ý nghĩa khác nhau:
– Màu trắng tinh khôi, thanh khiết
– Hoa vàng đại diện cho những đam mê rực cháy
– Hoa xanh thể hiện hi vọng và niềm tin bất diệt
– Hoa tím đại diện cho sự thông minh, trí tuệ và những lời khen ngợi
Màu trắng của hoa tinh khôi và thanh khiết
Ý nghĩa của hoa diên vĩ trong văn hóa Nhật Bản
Trong văn hóa của đất nước Nhật Bản, hoa diên vĩ được xem là biểu tượng của dòng giõi quý phái và biểu hiện khí chất anh hùng của nam nhi. Chính vì vậy trong các lễ hội mùa xuân dành cho các bé trai ở đất nước này, Hoa diên vĩ là một phần không thể thiếu, nó thường sử dụng làm hoa sinh nhật
Ý nghĩa của hoa diên vĩ trong văn hóa của người Hy Lạp
Tiếng Hy Lạp, Iris có ý nghĩa là Cầu Vồng. Trong thầng thoại Hy Lạp thì Iris là tín sứ của thần Zeus và nàng thường xuất hiện dưới hình một chiếc cầu vồng. Nàng là người đưa tin lên đỉnh Olympus, iris mang thông điệp của các vị thần linh từ “con mắt Thiên Đường” xuống cho nhân loại trên trái đất vòng qua cung cầu vồng rực rỡ.
Iris cho ta biết, là cái tên của một nữ thần Hy Lạp, một loài hoa và nó có ý nghĩa là tròng đen trong con mắt của chúng ta. Điều này ngụ ý rằng trong mỗi con người chúng ta đều mang một mảnh của thiên đường. Những người đàn ông hy lạp thường trồng hoa diên vĩ tím trên mộ của những người phụ nữ mà họ yêu thương để tỏ lòng tôn kính nữ thần iris, người mang sứ mệnh dẫn dắt linh hồn những người phụ nữ đến chốn Thiên Đàng.
Ý nghĩa của hoa diên vĩ ở một số quốc gia khác trên thế giới
– Ai cập: hoa diên vĩ được xuất hiện nhiều trong văn hóa đất nước này, đặc biệt chúng còn được chạm, trổ tinh xảo bên trong những cung điện, lăng mộ của vua chúa thời cổ đại
– Pháp: hoa diên vĩ là biểu tượng cho sự quý phái và quyền lực của hoàng gia. Loài hoa này xuất hiện nhiều trong văn hóa nước pháp, được thêu lên mũ hay quần áo của vua chúa hay nhữn thành viên gia đình hoàng gia.
– Mỹ: Hoa diên vĩ là biểu tượng của bang Tennenssee và được đông đảo người dân nơi đây trồng một cách rộng rãi, rất ý nghĩa để làm hoa sinh nhất
3. Cách trồng và chăm sóc hoa diên vĩ
Các nhà khoa học cho rằng, có thể lai tạo nhiều loại hoa diên vĩ cho lá, hoa và dáng tinh khôi hơn cả những chiếc cầu vông. Đến nay, sau nhiều lần thử nghiệm họ đã tạo được loại diên vĩ râu quai nón cao có cánh chuẩn màu đỏ thật.
Màu vàng của hoa tỏa nắng trong mùa hè
Hoa này phần lớn đều nở vào mùa hè – thu, và nhiều lần trong năm, riêng loài thân lùn nở vào mùa xuân. Trên thế giới và cả ở nước ta hàng năm đều mở lễ hội hoa diên vĩ, tổ chức thi và tặng huy chương cho những bông DV xuất sắc nhất
Hoa diên vĩ là cây thuộc vùng ôn đới, ưa ánh sáng, chịu được bóng râm và rét, không chịu được khô thích hợp trồng trong môi trường nhiều ánh sáng, đất cát và thoáng nước tốt.
Phương pháp chăm sóc
DV có khả năng thích ứng với môi trường cao, dễ trồng và chăm sóc. Thông thường được trồng thành từng khóm trong vườn, cũng có thể trồng thành chậu cảnh. Nếu trông trong vườn phần lớn được tách cây đem đi trồng vào đầu xuân hoặc cuối thu.
Trước khi trồng phải tách rễ thân, cắt bỏ những rễ già và lá khô, mỗi đoạn rễ nên để lại 1-2 đạn mầm thành 1 bó, và 2-3 bó thành 1 cây, mỗi m2 có thể trông 6-9 cây, nhiều nhât không vượt quá 16 cây, khi trông để lộ mầm là được
Sau khi trồng, cần tưới nước. Trong thời kỳ sinh trưởng thường xuyên tiến hành làm cỏ, tưới nước, căn cứ vào độ cao của cây để tiến hành bón phân khoảng 2-3 lần. Sau khi cây ra hoa, cần cắt cành hoa kịp yhowif, tránh tình trạng hấp thụ dinh dưỡng lẫn nhau, vào mùa đông cần cắt bỏ những lá khô mà không cần che.
Đây là loại ưa ánh sáng
– Tưới nước: Nên tưới nước vào sáng sớm là tốt nhất. Ngoài ra cần chú ý để cung cấp độ ẩm thường xuyên cho cây, không nên tưới cây vào buổi chiều sẽ làm cho cây sinh thêm nhiều sâu bệnh, gây ảnh hưởng tới sự phát triển của cây.
– Phân bón: để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho DV, bằng cách hòa NPK vào trong nước để tưới cho cây. Tiến hành vun xới để giúp cho cây đực thông thoáng nhất là đất.
– Phòng chống sâu bệnh: bệnh đục thân thường hay gặp ở cây DV, cho nên khi phát hiện bệnh thì nên đặc trị nhay để cây khỏi bệnh
– Ánh sáng: hoa diên vĩ rất ưa ánh sáng mặt trời, do đó phải đặt chậu DV tại những nơi có nhiều ánh sáng chiếu vào. Tuy nhiên vào mùa hè không nên để cây dưới ánh nắng trực tiếp mà phải đặt cây trong bóng râm tránh cây héo
Cách trồng
Có thể nhân giống bằng phưowng pháp tách cây hoặc gieo hạt hoa diên vĩ sinh trưởng được 5-6 năm, khóm cây to khi đó có thể tiến hành tách cây để đem đi trồng. Có thể tạo giống mới, trước tiên cần chọn giống bố mẹ tốt, sau đó đợi đến thời kỳ cây a hoa sẽ tiến hành thụ phấn bằng phương pháp thủ công., sau khi thụ phấn xong khoảng 60 ngày thì hạt chín, hong khô quả, chọn hạt, cất giữ, đợi đến mùa thu thì đem gieo.
Nếu gieo trong vườn thì thì vào mùa thu đông có thể tiến hành gieo là 20 – 25cm , giữa các cây là 6 -8 cm sau đó phủ lớp đất khoảng 1,5cm nên bên trên. Khi cây mọc mầm đến khi cây ra hoa lần đầu, cần giữ nguyên chỗ trồng, thường xuyên chăm sóc cây con và chọn những cây tốt để đánh trồng. Đến năm thứ 2, thứ 3 thì tiến hành chọn lọc, cố định chỗ trồng và phân cấp giống
4. Công dụng của hoa diên vĩ
Trước hết có thể nói tới công dụng phổ biến của loài hoa này là trồng làm cây cảnh. Cây DV có ngoài đa dạng, sắc màu ấn tượng, tinh tế và mền mại lại hàm chứa những ý nghĩa sâu sắc nên rất ưa chuộng. Nó thường hay được trồng tại những nơi như hiên nhà, ban công, sân vườn hay trong công viên, nhà hàng. Cây cũng có thể trông theo dạng thủy sinh để đặt lên bàn làm việc hay cửa sổ, các kệ tử trong nhà để trang trí.
Hoa có rất nhiều công dụng trong cuộc sống
Bên cạnh đó rễ cây còn được ứng dụng làm hương liệu. Hương thơm của nó vô cùng ngọt ngào và dễ chịu. Đặc biệt mùi hương này còn có thể xua đuổi rắn.
Bên cạnh dùng làm cây cảnh, DV còn được dùng để điều chế làm dược liệu trong y học:
– Rễ cây được dùng làm thuốc xổ hay sử dụng làm thuốc tẩy
– Sử dụng để đắp lên những vết bỏng, vết đứt hay vết thương hở, vết sưng tấy để điều trị nhanh chóng
– Rễ cây kết hợp với mật ong chữa đầy bụng, khó tiêu hóa hay ho cảm. Bên cạnh đó nó được cho là có thể điều trị được bệnh đau thần kinh tọa.
Ngày nay khi khoa học ngày càng phát triển, người ta còn dùng hoa diên vỹ để chữa một số loại bệnh như:
– Nhiễm trùng da, giang mai, đau bao tử.
– Trị gàu hiệu quả
– Hoa diên vĩ trắng điều trị bệnh viêm phế quản, hen suyễn, bông làm thuốc lợi tiểu, uống giúp mát gan, thải độc, trị tàn nhang.
5. 10 sự thật bạn chưa biết về Irises
1. Bông Irises giữ kỷ lục bức tranh đắt nhất năm 1987 khi được bán với giá 53,9 triệu USD, tức gần 100 triệu USD thời giá ngày nay
2. Bức tranh loài hoa này, cùng với gần 130 tác phẩm khác được hoàn thành trong thời gian lưu lại viện tâm thần ở Saint Remy, trước ki ông qua đời (năm 1980).
3. Bông Irises là bức tranh đầu tiên cuat Van Gogh sau khi đến viện. Những bông hoa này mọc trong khu vườn nhỏ ngoài trời, nơi ông được phép tản bộ và nghỉ chân
4. Họa sỹ đã tiến hành 4 nghiên cứu về hoa diên vĩ. Bức tranh đầu tiên này phô bày nền hoa tím với một bông hoa màu trắng, bức thứ hai thể hiện một mảng hoa nhỏ chỉ có một bông hoa nở, Cả hai đều được ông vẽ khi đên Saint Remy. Bức thứ 3 và thứ tư liên quan đến hoa diên vĩ, vẽ một năm sau đó, là về những bông hoa cắm trong lọ, một bức có nền màu vàng và bức còn lại có nền màu xanh.
5. Mỗi cánh hoa diên vĩ đều độc nhất với hình dáng, cách đổ bóng và kích cỡ khác nhau. chỉ có duy nhất một bông hoa nở, mang một màu sắc riêng biệt.
6. Bữ Irises đã được trưng bày trong nhiều triển lãm trên thế giới, nhưng chỉ có buổi trưng bày năm 1889 tại Paris là diễn ra trước ngày mất của Van Gogh. Em trai ông đã gửi bức tranh đến đây.
7. Bức tranh đã được mua bán nhiều lần, và lần cuối cùng được mua lại vào năm 1990 bởi bảo tàng J.Paul Getty ở Malibu, Caif, nơi tác phẩm vẫn được lưu giữ tới ngày nay.
8. Bảo tàng đã từ chối báo giá cho tuyệt tác của Van Gogh
9. Van Gogh đã tạo phông nền cân bằng cho bức Irises đầu tiên, loài hoa trong hình chia phần nền thành nâu, tím, xanh lục, vàng tạo ấn tượng trật tự trong khi nhấn mạnh sự sống động, uyển chuyển của hoa tím, lá xanh
10. Tương tự như các tác phẩm của các danh họa thuộc thế kỷ 19 phong cách của Van Gogh chịu ảnh hưởng bởi tranh khắc gỗ của Nhật Bản trong những thời kỳ đầu, từ những bản ông thu thập được khi ở với em tri tại Paris.
